© Copyright by DUCATO di PIAZZA PONTIDA
Dizionario italiano - bergamasco a cura di CARMELO FRANCIA e EMANUELE GAMBARINI
Dizionario italiano - bergamasco a cura di CARMELO FRANCIA e EMANUELE GAMBARINI
(odore)odùr,(profumo)perföm, pröföm, (realtà)realtà*, (sostanza) sostansa,(succo)süch, giüs essenziale- esensiàl,(necessario) nessessare,(principale)principàl essere- (sost.)èsser,(esistenza) esistènsa* essere- (verbo) èss, (e. a puntino) no èsghen gna de tö gna de mèt, (e. del pari a debito pagato) èss pat e pagàcc, (e. fuori di sé) èss zó de sèst, (e. in sé) èss in sentùr, (e. sulla fine) èss sö i simósse, (nascere)nassì, nass, vègn al mónd,(e. presente, stare)stà, (vita)éta, véta essiccare- (seccare)secà esso- lü, (essa) lé, (essi) lur, (esse) lure est - èst*, (levante)leànt*, (oriente) oriènt* estasi- èstasi, (in e.) in visibìlio, (adorazione) adorassiù, (contemplazione)contemplassiù*, (diletto) dilèt,(entusiasmo) entüsiasmo*,(mente)mét, mènt, (meraviglia)marvéa, meravéia, (stupore)stöpùr, stüpùr,(visione) visiù* estasiare- estasià*, (entusiasmare) entüsiasmà,(incantare) incantà estate- estàt, stat (chi no sgòba de stat, d’invèren a l’ se cicia i ónge; la stat l’è la stagiù di poarècc; chi dis mal de la stat, dis mal de sò màder; ol frèsch de stat a l’fà ègn i dulùr d’invèren), (nel cuor dell’e.) in del bombo de la stat,(e. di San Martino) la stagiunina de San Martì estatico- estàtech estemporaneo- (improvvisatore) improisadùr, (improvviso)improìs |
estendere- (allargare) slargà, (comunicare) comünicà, (distendere) destènd, destendì, spampanà,(tendere)tènd, tendì estensione- estensiù, (durata) dürada,(lunghezza)longhèssa, (spazio)tràmet estensore- (scrittore)scritùr estenuare- (faticare) fadigà, sfadigà, (indebolire)indebolì,(stancare) stöfà estenuato- (debole) débol,(magro) màgher, sèch estenuazione -(stanchezza) strachèssa, (debolezza) debolèssa, (fatica) fadiga, strösse, (malessere) malèsser*, (spossatezza) sloiatèssa Ester- Èster, Esterì esternare- esternà,(manifestare) manifestà* esteso- (largo)largh,(lungo)lóngh estetica- (filosofia) filosoféa estimare -(stimare)stimà estimatore- (perito)perito estimazione -(stima)stima, stéma, (valutazione)valütassiù estimo- èstem, (che paga e.) estimàt estinguere- (ammorzare, smorzare) smorsà, (ammorzarsi) mör vià, (annullare)anülà*,mandà a mut, (finire) finì, fenì, (frenare) frenà, tègn indré, (rifl., morire) mör, crepà, indà al creatùr, tö sö i gàbie, (spegnere) smorsà,(uccidere) copà, mandà al creatùr estinto- (morto)mórt estintore -(spegnitoio)smorsaröl estinzione- (fine) fì estirpare- strepà sö, (distruggere) destrüs, destrüsì,(sradicare)strepà co i raìs,(strappare) strepà, (togliere) leà fò, leà vià, tö |
|