© Copyright by DUCATO di PIAZZA PONTIDA
Dizionario italiano - bergamasco a cura di CARMELO FRANCIA e EMANUELE GAMBARINI
Dizionario italiano - bergamasco a cura di CARMELO FRANCIA e EMANUELE GAMBARINI
tempra- tempra, (forza) fórsa, (natura) natüra,(temperamento) temperamènt tenace- (fermo) fìrem, férmo, trich, (forte) fórt, fòrt,(ostinato) incagnàt, margnöch, indüràt, ostinàt, testardo, trücù, söcù, (saldo)saldo, sald tenacia - (costanza)costansa* tenacità- (ostinazione)ostinassiù tenaglia- tenàia, tenài (sue parti: ganasse obóca, gambe, ciód), (dim.)tenaì,(t. a massello)tenài a treèrs,(t. a taglio)trunchì,(t. a sgorbia)tenài a canalèta tenda- tènda,(t. per finestra)tènda de finèstre (sue parti: (anèi, rampì, ögiöi, cordù, fiòch),(padiglione) paviù, (portiera)portéra*, (sipario)sipare, sipario tendaggio- (tapezzeria)tapessaréa tendale - (tenda)tènda tendenza- tendènsa*, (inclinazione) inclinassiù,(indole) ìndole*, (istinto)istinto*, (propensione) propensiù*,(talento) talènt, talét, (vocazione)vocassiù tendere- tènd, tendì, (allungare) slongà, (distendere) destènd, destendì, spampanà, (t. la mano, elemosinare) sircà la carità, indà a la sirca,(mirare) mirà, (presentare)presentà, (pretendere) pretènd, pretendì,(tirare)tirà, trà tendina- tendina tendone- tendù tenebra - (oscurità)scürèssa* tenebroso- (opaco)opàch*, (oscuro) scür, fósch tenente- tenènt tenere- tègn, tegnì, (t. conto della più piccola cosa)tirà a ü reatì, (t. |
dietro)tèndega dré, (t. a bada alcuno)tegnìl a ciàcole (a bale), tègn sö i fìi ergù, (t. a mente)tègn presènt, (t. a segno)tègn a copèla, tègn in candéla, tègn a pà e pessì, (t. con l’animo sospeso)tègn in balansa, (t. il capo tra due guanciali)èss in d’öna bòta de fèr, (t. in freno)tègn in candéla, tègn in bréa, (t. in ordine)tègn in déma, (conservare) conservà, tègn lé, (t. le cose a sesto)tègn drécc la barca, (mantenere) mantègn, mantegnì, (occupare) ocüpà, (portare)portà, (prendere) ciapà, catà, tö, (ritenere) ritègn*, ritegnì, (t. su, sostenere)sostègn, sostegnì, (t. in esercizio)tègn dét la mà, (t. le mani in mano)stà lé a ardà ‘n sö, (tenetelo per voi) petével sö ‘l cül, (trattenere) intertegnì, tratègn, trategnì tenerezza- tenerèssa, (emozione) emossiù, (propensione)propensiù* tenero- tènder, tèner, (dim.)tendrì, (femm.)tèndra,(affettuoso) afetüùs*, (cordiale)cordiàl*, (dolce) dóls, duls, (frollo) fròl, (gentile) gentìl, zentìl,(molle) mòl, (morbido)mülzì, mostùs, (pastoso) pastùs, (sentimentale) sentimentàl* tenerume - (tenerezza)tenerèssa tenia- èrem solitare tenore- tenùr,(modo)möd, fòsa, rassa,(ordine) ùrden, (significato) significàt* tentacolo- (corno) córen tentare- tentà, dàga ü colpèt, (arrischiare) asardà, risigà, (consigliare) consiglià,(indurre) indüs, indüsì,(interrogare) |
|